آموزش صادرات و واردات

اگر تاجرید یا بازرگان، این مقاله برای شماست

تصمیم داریم معاملاتمان را گسترش دهیم و کالا را به دست ساکنان آن سوی مرز ها برسانیم. برای نیل به این هدف باید هایی حاکم است و اما و اگر هایی موجود. به زبان خودمانی، موفقیت در صادرات، آشنایی با قوانین بین الملل می خواهد و تسلط بر دانش مربوطه و البته آَشنایی با فوت کوزه گری.

پیرامون صادرات صحبت می کنیم، مبحثی که با اقتصاد کشور گره خورده و در سرمایه ملی ریشه دوانده است. فرض را بر این می گذاریم که صاحب شرکتی هستید معتبر، به تولید کالای استاندارد مبادرت می ورزید و غایت شما صادرات کالای تولیدی است. زمانی که سودای صادرات کالا به بازار جهانی را در سر می پرورانید مراحلی هست که می بایست بر آن مشرف باشید:

۰۱ – تعیین استراتژی

۰۲ – شناسایی نیاز بازار

۰۳ – صادرات چه کالایی بهتر است؟

۰۴ – فرآیند صادرات چیست؟

۰۵ – چه کشورهایی برای صادرات بهترند؟

مراحل صادرات کالا

۰۱ – ” تعیین استراتژی “

قبل از اینکه تصمیم بگیرید صادرات انجام دهید باید استراتژی خود را تعیین کنید. صادرات دارای مراحل مختلفی است که در استراتژی باید تمامی وجوه آن تعیین شود.

یک فعالیت صادراتی از مرحله خرید، تولید، بسته بندی و آماده‌سازی شروع می‌شود و پس از طی امور گمرکی داخل کشور و کشور مقصد به دست خریدار خارجی می‌رسد، از طرف دیگر باید به انتقال پول نیز توجه کنید. با توجه به تحریم‌های بانکی، حتما باید مکانیزم مناسبی برای انتقال وجه در نظر بگیرید.

توجه داشته باشید که اگر می‌خواهید در کار صادرات موفق باشید بهتر است دست به صادرات کالایی بزنید که در آن مهارت بیشتری دارید، به عنوان مثال اگر شما در زمینه فرش اطلاعات کافی دارید، بهتر است به صادرات فرش فکر کنید.

همیشه در امر صادرات پیشنهاد می شود که به بازاری وارد شوید که آن را می‌شناسید یا حداقل چند مرتبه به آن سفر داشته‌اید. آشنایی نسبی با زبان، فرهنگ و ساختار بازار یک کشور، کمک بزرگی در جهت انجام یک صادرات موفق است.

باید فکر همه جا را کرده باشید و استراتژی خود را برای همه مراحل تعیین کنید: چگونه جنس را تامین می‌کنید؟ چگونه قیمت‌گذاری می‌کنید؟ چگونه بازاریابی می‌کنید؟ چه دلیلی به خریداران بدهید که جنس شما را بخرند؟ هزینه‌های جانبی بیزینس شما چقدر است؟ و …

۰۲ – ” شناسایی نیاز بازار “

شناسایی بازار مقصد یکی از سخت‌ترین بخش‌های صادرات است. شاید لازم باشد در این قسمت وقت، پول و انرژی بگذارید تا به نتایج بهتری برسید. بسیاری از صادرکنندگان مدت زیادی را روی بررسی یک بازار وقت می‌گذارند،  دوستی که در کار صادرات فرش بود تعریف می‌کرد که بافنده فرش بودم روزی تصمیم گرفتم که فرش صادر کنم، پس از بررسی فهمیدم که بازار آلمان بسیار بازار مناسبی برای فروش فرش‌های نفیس تبریز است. حدود ده یا دوازده تا فرش برداشتم و پس از طی مراحل اداری به آلمان رفتم اولین بار سه ماه در آلمان ماندم. پس از مشقت فراوان بالاخره توانستم یک هتل پیداکنم که حاضر شد در لابی آن نمایشگاهی از فرش‌های همراهم برگزار کنم، ظرف مدت چند روز کلیه فرش‌ها را با سود بسیار خوب فروختم و این فرآیند را مجددا تکرار کردم طوری که کم کم مسافران سرشناس کشورهای دیگر مرا به کشورشان برای فروش فرش دعوت کردند. پس از آن با کشور ژاپن آشنا شدم و مراحل را در کشور ژاپن ادامه دادم تا بعد از چند سال دفتر فروش و نمایندگی در چند کشور دنیا تأسیس کردم.

۰۳ –  ” صادرات چه کالایی بهتر است؟ “

با کمی نگاه به آمارها می‌توان دریافت که صادرات چه کالاهایی بهتر است، در اقتصاد بین الملل، برخی از سرزمین‌ها در صادرات بعضی از کالاها دارای مزیت هستند. ایران در چندسال گذشته در کالاهایی مانند زعفران، پسته، زیره، فرش، محصولات غذایی، سنگ‌های تزیینی فرآوری نشده، محصولات معدنی، محصولات پتروشیمی، محصولات کشاورزی و لبنیات دارای مزیت بوده است. البته در حال حاضر در بسیاری از کالاهای صنعتی نیز دارای مزیت هستیم اما یک نکته را نباید فراموش کرد که هر کالای صادراتی می بایست از استانداردهای خاصی پیروی کند و بسته بندی شکیل و قابل رقابت به عنوان یک عنصر اساسی در صادرات تعیین می‌شود.

شما می‌توانید برای بررسی آمار میزان واردات و صادرات صورت گرفته در سال‌های گذشته در کشور به سایت اتاق بازرگانی تهران مراجعه کنید.

۰۴ –  ” فرآیند صادرات چیست؟ “

شروع صادرات: اگر برای اولین بار است می‌خواهید صادرات انجام دهید، بهتر است با یک شرکت دیگر در این زمینه همکاری کنید. شرکت‌هایی هستند که امور صادرات را برای شما انجام داده و دیگر نیازی نیست شما خود را درگیر مسائل مربوط به گمرک و ترخیص کنید. برای تست بازار و یا حتی صادرات در ابعاد کوچک، این شرکت‌ها می‌توانند گزینه مناسبی باشند. در غیر اینصورت شما باید پیش از هر اقدامی کارت بازرگانی دریافت کنید.

بازاریابی صادراتی: مهمترین مسئله در صادرات این است که شما بتوانید محصول خود را در کشور خارجی به فروش برسانید. پیش از صادرات، باید با استفاده از ابزارهای مختلف، در کشورهای دیگر مشتری پیدا کنید. شرکت در نمایشگاه‌ها، همکاری با کریدور صادراتی، همکاری با شرکت‌های صادراتی و… برخی از این ابزارها هستند.

پروفورما (پیش‌فاکتور): پس از پیدا کردن مشتری شما به عنوان صادرکننده پیش‌فاکتوری شامل اطلاعات و قیمت محصول به خریدار ارائه می‌دهید.

قرارداد صادراتی: پس از ارائه پروفورما قرارداد صادراتی امضا می‌شود. (پیشنهاد می‌شود حتما قرارداد داشته باشید) اما توجه کنید که قراردادهای صادراتی دارای استاندارد و اصول مربوط به خود هستند، بنابراین هنگام امضای قرارداد حتما با افراد متخصص در این زمینه مشورت کنید.

بسته‌بندی و کسب مجوز از سازمان‌های مرتبط: در هر کشوری استانداردهای بسته‌بندی متفاوت است. همچنین نوع بسته‌بندی با توجه به کالای مورد نظر شما تعیین می‌شود. پس از بسته‌بندی ممکن است برای صادرات به مجوز برخی نهادها همچون مجوز بهداشت، استاندارد، وزارت جهاد کشاورزی نیاز داشته باشید.

امور گمرکی: این مرحله شامل تعیین ارزش گمرکی (به منظور تعیین مواردی همچون عوارض و تعرفه گمرکی) و اظهار کالا به گمرک، عقد قرارداد حمل و بیمه، گواهی بازرسی کالا، صدور فاکتور و گواهی مبدا و ارسال کالا است.

انتقال وجه:  انتقال وجه شاید یکی از مهمترین بخش‌های انجام صادرات باشد. تمامی مراحل صادرات انجام می‌شود تا وجه آن وارد حساب صادرکننده گردد. برای انتقال وجه بهترین حالت، استفاده از سیستم بانکی و خدمات اعتبارات اسنادی است و در صورتی که امکان استفاده از خدمات بانکی وجود نداشته باشد (به دلایل تحریم یا…) شبکه صرافی‌های مجاز می‌تواند کمک کننده باشد.

مراحل صادرات کالا

دولت‌ها برای صادرات حمایت‌های مختلفی در نظر گرفته‌اند. مهمترین این حمایت‌ها عبارتند از:

معافیت از مالیات

معافیت از مالیات بر ارزش افزوده

معافیتهای گمرکی و تعرفه ای

جوایز صادراتی

تسهیلات و وامهای ارزان قیمت

استفاده از کمک های دولتی برای حمل و نقل

و …

چه نهادهایی به صادرکننده کمک می‌کنند؟

سازمان توسعه تجارت به عنوان نهاد محوری حمایت از صادرات متولی انجام کلیه امور مرتبط با صادرکنندگان است.

گمرک و وزارت امور اقتصادی و دارایی نیز به عنوان بازوی حمایتی معافیت‌های مالیاتی، و تعرفه‌های گمرکی را برای صادرکنندگان مهیا می‌کنند.

بانک توسعه صادرات و صندوق ضمانت صادرات ایران نیز حمایت‌های مالی از صادرکنندگان را در دستور کار دارند و امور مربوط به وام، تسهیلات، بیمه و… صادرکنندگان را پشتیبانی می‌کنند.

وزارت امور خارجه و علی‌الخصوص رایزن‌های بازرگانی سفارتخانه‌های ایران در کشورهای خارجی نیز به عنوان نهاد پشتیبانی سیاسی و اقتصادی از بازرگانان شناخته می‌شوند.

نهادهای دیگر نیز همچون کریدور صادراتی وجود دارند و شما به عنوان یک صادرکننده لازم است قبل از مبادرت به صادرات از وظایف هرکدام از این نهادها آگاه باشید.